Histoire | ARTE

Geschichte | ARTE

History | ARTE

Historia | ARTE

Storia | ARTE

25 kwietnia 1974 roku Portugalczycy obalili najdłużej trwającą dyktaturę w Europie Zachodniej i zakończyli 500 lat kolonialnej historii "rewolucją goździków". 50 lat po tych wydarzeniach Mafalda Fernandes, młoda czarnoskóra Portugalka, odkrywa trwające do dziś skutki rewolucji oraz rolę, jaką nadal odgrywa ona w życiu ludzi.

Portugalia, kwiecień 1974

Rewolucja goździków

Top teaser

Kolekcje

Nie przegap!

Był już wszystkim: kierowcą, dostawcą, kupcem kawy, sprzedawcą pereł w Dżibuti, przemytnikiem broni i haszyszu, marynarzem i pisarzem. Ludzie poznali go jako pasjonata przygód i geniusza zła. Wzbudzał lęk i podziw na wszystkich wybrzeżach Morza Czerwonego.

Zapomniani

Wzbudzał lęk i podziw na wszystkich wybrzeżach Morza Czerwonego.

Henry de Monfreid: geniusz zła

Pośród śnieżnych krajobrazów Laponii, w samym środku gorączki złota, pewien człowiek niestrudzenie drąży skały w poszukiwaniu cennego metalu. Nazywa się Jaakko Isola. Jest skromnym drwalem, który stał się poszukiwaczem złota. Gdy w końcu trafia na samorodek, nie wie, co zrobić. To, co uważał za prezent od losu, wkrótce staje się jego największym przekleństwem.

Mało znani

Jak prezent od losu stał się największym przekleństwem.

Przeklęte złoto  Jaakka Isoli

Guido Keller czuł się niezwyciężony i nieśmiertelny. Szalony lotnik wsiadał do samolotu w piżamie i czytał Szekspira w kokpicie. W czasie I wojny światowej był najbardziej uwielbianym i budzącym największy strach włoskim asem lotniczym. Nikt nie spodziewał się tego, jak wyglądała jego śmierć.

Guido Keller czuł się nieśmiertelny. Szalony lotnik wsiadał do samolotu w piżamie i czytał Szekspira w kokpicie.

Guido Keller - chojrak przestworzy

Jest 4 sierpnia 1904 r. W Tunisie, wśród daktylowców i drzew oliwnych pewna para mówi sobie „tak”.Alexandra David poślubia Phillipe'a Neela. Ale od razu żałuje. Kocha go do szaleństwa, ale jeszcze bardziej kocha swoją wolność. Gdy kończy 43 lata ucieka, by w Indiach i Tybecie rozpocząć swoje życie na nowo.

Gdy Alexandra David kończy 43 lata ucieka, by w Indiach i Tybecie rozpocząć swoje życie na nowo.

Alexandra David-Neel na dachu świata

Więcej

XX wiek

Portrety i biografie

W kwietniu 1974 r. lewicowi oficerowie przeprowadzili zamach stanu przeciwko autorytarnemu reżimowi w Portugalii, który był u władzy przez ponad cztery dekady. Powstanie było w dużej mierze pokojowe i przeszło do historii jako "Rewolucja Goździków".

Powstanie lewicowych oficerów w Portugalii przeszło do historii jako portugalska "rewolucja goździków".

Portugalia

W tropikalnych lasach Hondurasu, Markus Reindel i Mike Lyons kierują ekspedycją w poszukiwaniu śladów zapomnianej kultury. Odkrycia archeologiczne prowadzą ich do historii ludzi, których istnienie zaginęło w czeluściach czasu. Film dokumentalny przedstawia walkę naukowców o odkrycie tajemnic przeszłości, wspieranych przez lokalną społeczność w budowaniu lepszego jutra.

Zapomniana cywilizacja

W północno-wschodnim Hondurasie zespół archeologów odkrywa pozostałości zaginionej kultury przedhiszpańskiej. Ten film dokumentalny analizuje ich odkrycia i ich znaczenie dla ludzi, którzy zostali pozbawieni swojej historii.

Honduras

Niełatwo jest sprawić, by kilka narodów żyło w pokoju na tym samym terytorium. Marszałkowi Tito udało się przez 35 lat utrzymać zjednoczenie państwa jugosłowiańskiego. Po jego śmierci w 1980 r. wybuchła beczka prochu w regionie i obudziły się dążenia separatystyczne. Rezultat: dziesięciolecia brutalnych walk i niezliczone ludzkie dramaty.

Jugosławia: wojna byłych

Niełatwo jest sprawić, by kilka narodów żyło w pokoju na tym samym terytorium.

Historie konfliktu

Myśląc o terroryzmie, widzimy kolesi przebranych za Ninja, którzy odcinają głowy na pustyni lub strzelają, krzycząc "Allahu akbar". Jednak terroryzm nie jest wcale nowym zjawiskiem i odpowiada logikom bardziej złożonym, niż przypuszczamy. W dzisiejszym programie mamy dla Was „bombowy” odcinek, w którym wyjaśnimy czym jest terroryzm i jak z nim walczyć.
 

Terroryzm

Terroryzm nie jest wcale nowym zjawiskiem i odpowiada logikom bardziej złożonym, niż przypuszczamy.

Czy Hiszpanie mogliby podbić Meksyk bez pomocy Malintzin, rdzennej amerykańskiej niewolniczki, która stała się tłumaczką Hernana Cortésa? Zniewolona przez Majów, a następnie Hiszpanów, skazana na spalenie na stosie, Malintzin stała się niezbędną tłumaczką, a następnie dyplomatka po stronie konkwistadorów.
Film z lektorem.

Malintzin vs. Montezuma II

W 1521 roku imperium Azteków zostaje obalone przez Hiszpanów. Jaką rolę odgrywa młoda niewolnica Malintzin?

Historyczne pojedynki

15 sierpnia 1947: Wielka Brytania wycofuje się z Indii, Indie i Pakistan uzyskują niepodległość i rozpoczyna się najstarszy konflikt na świecie: Region Dżammu i Kaszmiru, jeden z najbardziej zmilitaryzowanych na świecie, jest przedmiotem roszczeń obu krajów i Chin.

Indie vs. Pakistzn

Dlaczego Indie i Pakistan walczą ze sobą od 70 lat?

Jak romans Marii Skłodowskiej-Curie z żonatym fizykiem Paulem Langevinem podzielił całą Francję? Żona Paula, Jeanne Langevin, zdradzana i upokarzana przez męża z najsłynniejszą naukowczynią świata, postanowiła się zemścić. Zamieniła obyczajowy romans w polityczną batalię, która miała poważne konsekwencje dla kariery noblistki.

FIlm z lektorem.

Maria Skłodowska-Curie vs. Jeanne Langevin

Jak romans Marii Skłodowskiej-Curie z żonatym fizykiem Paulem Langevinem podzielił całą Francję?

W jaki sposób Angela Davis, komunistyczna aktywistka, stała się ikoną w swojej nieustępliwej walce z Ronaldem Reaganem, ówczesnym gubernatorem Kalifornii? Młoda Afroamerykanka, utalentowana oratorka zaangażowana w działalność Czarnych Panter, stała się głównym celem krucjaty Ronalda Reagana, który za cel postawił sobie uratowanie kraju przed "czerwonym niebezpieczeństwem" i chciał skazać Angelę Davis na śmierć. Film z lektorem

Angela Davis vs. Ronald Reagan

Ronald Reagan chciał uczynić z Angeli Davis symbol swojej antykomunistycznej krucjaty. Miało to jednak odwrotny skutek: aktywistka stała się ikoną całego pokolenia.

W 1913 roku Camille Claudel, jedna z najwybitniejszych artystek swoich czasów, trafiła do zakładu dla obłąkanych. Artystka oskarżyła Auguste'a Rodina, światowej sławy rzeźbiarza, o nękanie. Wcześniej łączyła ich namiętna relacja zarówno twórcza, jak i osobista, jednak teraz Camille twierdziła, że Auguste chciał ukraść jej prace...
Film z lektorem.

Camille Claudel vs. Auguste Rodin

Czy Auguste Rodin splagiatował prace Camille Claudel, jak twierdziła?

Można by pomyśleć, że najwyższy przywódca Korei Północnej Kim Jong-un jest tylko szalonym grubaskiem w okularach. Jednak nie bez powodu jeden z najbiedniejszych krajów świata negocjuje obecnie z USA na równych zasadach.

Pjongjang albo Sztuka Wojny

Nie bez powodu jeden z najbiedniejszych krajów świata negocjuje obecnie z USA na równych zasadach.

Seria „Zapomniani” opowiada o niesamowitych, ale autentycznych losach mało znanych postaci. Ich losy dają wgląd w wielkie, dramatyczne wydarzenia w historii świata. Fascynujące historie z czterech zakątków świata, z których każda przenosi nas do rzeczywistości minionej epoki.

Pasjonujące postaci zapomniane przez Historię

Seria „Zapomniani” opowiada o niesamowitych, ale autentycznych losach mało znanych postaci. Ich losy dają wgląd w wielkie, dramatyczne wydarzenia w historii świata.

Na Bliskim Wschodzie bieda. Między Arabią Saudyjską i Iranem miłość nigdy nie kwitła. Z jednej strony sunniccy Saudyjczycy, a z drugiej szyiccy Irańczycy… Nie ma na czym budować. Jednak teraz robi się naprawdę gorąco, bo na rywalizacji obu krajów tracą kraje ościenne.
 

Arabia Saudyjska vs Iran

Między Arabią Saudyjską i Iranem miłość nigdy nie kwitła. Jednak teraz robi się naprawdę gorąco, bo na rywalizacji obu krajów tracą kraje ościenne.

Od interwencji Francji w 2011 r. i upadku dyktatora, w Libii panuje bajzel. Walka o władzę, migracje, niewolnictwo, terroryzm... Pogrążony w wojnie domowej kraj pada ofiarą anarchii i wygląda na upadły. Przedstawiamy Wam przeszłość i teraźniejszość kraju o niepewnej przyszłości.

Libia: Synowie anarchii

Od interwencji Francji w 2011 r. i upadku dyktatora, w Libii panuje bajzel.

Listopad 1918 roku: Pierwsza wojna światowa dobiega końca, a socjaldemokrata Friedrich Ebert zostaje pierwszym prezydentem Republiki Weimarskiej. Róża Luksemburg, również socjaldemokratka, walczy o radykalną rewolucję i staje się największą przeciwniczką Eberta.
Film z lektorem.

Róża Luksemburg vs. Friedrich Ebert

Friedrich Ebert i Róża Luksemburg to zagorzali socjaldemokraci - stali się jednak zaciekłymi wrogami

Jiang Qing, wdowa po Mao Zedongu, często jest opisywana jako żądna władzy manipulantka. Przywódcy komunistyczni, przede wszystkim Deng Xiaoping, lubili to wykorzystywać, aby odwrócić uwagę od odpowiedzialności jej męża za wiele ofiar śmiertelnych chińskiej rewolucji. Czy skazanie na śmierć Jiang Qing, pozwoliło Komunistycznej Partii Chin uwolnić się od zbrodni Wielkiego Sternika? Oskarżona o kontrrewolucyjne zbrodnie po śmierci Mao, Jiang uosabiała skrajną lewicę Komunistycznej Partii Chin, której Deng był zdeterminowany się pozbyć.
Film z lektorem

Jiang Qing vs. Deng Xiaoping

Czy Jiang Qing, skazana na śmierć wdowa po Mao Zedongu, została wykorzystana przez Komunistyczną Partię Chin jako kozioł ofiarny?

Rok 1492: W Rzymie zostaje wybrany nowy papież: Aleksander VI, Rodrigo Borgia. Do dziś jego imię jest synonimem największych skandali w renesansowych Włoszech. Rodrigo Borgia jest bezwzględnym awanturnikiem, gotowym zrobić wszystko, aby wzmocnić władzę swojej rodziny. Jego córka Lukrecja jest uważana za makiaweliczną, zdeprawowaną i przestępczą... Ale czy to wszystko prawda? Dlaczego Lukrecja Borgia, córka papieża, wciąż jest ofiarą bezpodstawnego czarnego PRu?
Film z lektorem

Lukrecja Borgia vs. Papież Aleksander VI

Dlaczego Lukrecja Borgia, córka papieża Aleksandra VI, wciąż postrzegana jest jako makiaweliczna manipulatorka?

Rok 1789: Rewolucję Francuską ukształtowały dwie kontrastujące ze sobą osobowości: Maria Antonina i Maksymilian Robespierre. Królowa jest opisywana jako bezduszna i arogancka, gotowa zrobić wszystko, by zdradzić swój przybrany kraj - Francję. Czy zasłużyła na los, jaki spotkał ją ze strony rewolucjonistów? Robespierre jest uważany za dyktatora, wyłącznie odpowiedzialnego za rewolucyjny terror i tysiące ofiar. Przynajmniej tak przeszli do historii...
Film z lektorem

Maria Antonina vs. Maksymilian Robespierre

Irański program nuklearny jest zdecydowanie potępiany przez świat zachodni. Czy chodzi o nieszkodliwe badania nad energią jądrową dla celów pokojowych, jak twierdzi Iran, czy też o broń nuklearna, jak sugeruje Zachód? Kto co ukrywa?

Irański program nuklearny

Irański program nuklearny jest zdecydowanie potępiany przez świat zachodni. Kto co ukrywa?

Internet zapośrednicza dziś prawie wszystkie ludzkie czynności, także dyplomację. Nikogo nie dziwią dziś tweetujący do siebie politycy. Chyba, że mowa o Donaldzie Trumpie – tu zdziwieniu nie ma końca.

Tweetujący Trump

Internet zapośrednicza dziś prawie wszystkie ludzkie czynności, także dyplomację. 

Najpopularniejsze programy w tej kategorii:

Cywilizacje

Chiny bardzo szybko stały się drugą potęgą gospodarczą. Masowo inwestują, podkupują wasze firmy, rozwijają siły lądowe i stają się drapieżne wobec swoich sąsiadów. Niektórzy zastanawiają się nawet, czy Chiny niedługo nas nie napadną!

Czy ekspansja Chin jest ograniczana?

Dlaczego chińska polityka zagraniczna woli podporządkować sobie sąsiadów niż podbijać świat?

By wysyłać żołnierzy na drugi koniec świata, warto mieć dobry powód. A na pewno dobry PR. Bo dawna propaganda to współczesne public relations. Gdy państwo chce nam coś wcisnąć, znajduje swoje sposoby. W dzisiejszym programie wyjaśnimy, jak zdobywa się przyzwolenie na przemoc.

Inżynieria zgody

By wysyłać żołnierzy na drugi koniec świata, warto mieć dobry powód. A na pewno dobry PR. 

Koniec czołgania się pod drutami i stosowania kamuflażu! W erze cyberwojny można wywołać awarię szpitala lub uruchomić reaktor jądrowy na drugim końcu świata, siedząc wygodnie przy swoim biurku. Spocznij, żołnierzu. W dzisiejszym odcinku pokażemy, jak za pomocą pendrive'a można wyrządzić więcej szkód niż 250 kg bomba.

Cyberwojna

W erze cyberwojny można wywołać awarię szpitala lub uruchomić reaktor jądrowy na drugim końcu świata, siedząc wygodnie przy swoim biurku. 

Próba zrozumienia integracji europejskiej to istny koszmar. Stos traktatów, strefa euro, strefa Schengen, pakt stabilizacyjny, wspólna polityka... Ta lawina informacji doprowadza studentów do szału. W dzisiejszym odcinku opowiemy o historii i funkcjonowaniu integracji europejskiej.
 

(De)konstrucja Europy

Próba zrozumienia integracji europejskiej to istny koszmar! W dzisiejszym odcinku opowiemy o historii i funkcjonowaniu integracji europejskiej.
 

Turcja, wcześniej nazywana pomostem między kulturami, teraz wydaje się zamykać wewnątrz własnych granic. Prezydent Erdogan marzy o powrocie do czasów Imperium Osmańskiego. Do tego dochodzą spory terytorialne z Kurdami, kryzys uchodźczy i niepewne stosunki z Europą. Ale jak na teraźniejszość Turcji wpływa jej burzliwa przeszłość?

Quo vadis, Turcjo?

Turcja, wcześniej nazywana pomostem między kulturami, teraz wydaje się zamykać wewnątrz własnych granic. 

Igrzyska olimpijskie i paraolimpijskie to nie tylko sport i rozrywka. Za wydarzeniami tymi kryje się cały szereg konfliktów geopolitycznych, doping, a także ogromne koszty finansowe i środowiskowe. Kulisy, które budzą wzburzenie.

Igrzyska olimpijskie i paraolimpijskie

Igrzyska olimpijskie i paraolimpijskie to nie tylko sport i rozrywka. Za wydarzeniami tymi kryje się cały szereg konfliktów geopolitycznych.

Stories of Conflict

Wraz z postępującą zmianą klimatu, Arktyka w coraz większym stopniu staje się terenem podbojów światowych mocarstw. Z punktu widzenia ruchu handlowego i eksploatacji zasobów naturalnych topnienie arktyki pozwala na snucie niewyobrażalnych dotąd scenariuszy.

Arktyczna zimna wojna

Wraz z postępującą zmianą klimatu, Arktyka staje się terenem podbojów światowych mocarstw.

Berlin, 10 września 2015 r. Kanclerka Niemiec Angela Merkel robi sobie selfie z młodym syryjskim uchodźcą Anasem Modamanim. „Nie sądziłem, że to jedno zdjęcie tak wstrząśnie moim życiem” – powie później Anas. Zdjęcie przejmuje bowiem skrajna prawica i robi z niego fake news, w którym Anas jest terrorystą.

Anas Modamani - fatalne selfie

Wrzesień 2015 r. Angela Merkel robi sobie selfie z syryjskim uchodźcą Anasem Modamanim. Ma to dla niego straszne konsekwencje.